ذی الحجه------------------------------صیدعشق-------------------------------1387ه ق
ای که دوری ز یار یعنی چه میبری انتظاریعنی چه
آفتابی چنین درخشنده دیده ها در غباریعنی چه
تو بپنداریش نهانی و من بینمش آشکاریعنی چه
تو بپرسی ز یار و من او را دارم اندر کناریعنی چه
من پی صید عشق و عشق مرا می نماید شکاریعنی چه
هر دمی عالمی دگر بینم از تجلّی یاریعنی چه
---------------------------------------------137-------------------------------------
واحدی جلوه کرد و شد پیدا عدد بی شماریعنی چه
من به یارم شناختم یارم تو به نقش و نگاریعنی چه
ذرّه ای نیست در همه عالم نبود بی قراریعنی چه
همه در کار یار حیرانند از صغار و کباریعنی چه
عابدان مست حور و غلمانند عارفان مست یار یعنی چه
نیست در فکر خویشتن یک تن در میان هزاریعنی چه
دیده دیدار یار ار خواهد نبود اشکباریعنی چه
ایکه خواهی کمال و از دنیا نشوی برکناریعنی چه
آنکه گر آدم است و میخواهد آدمی را فگاریعنی چه
ای بغفلت سر آمده عمرت نیستی شرمساریعنی چه
حسن ار وصل یار خواهد
نبود راهواریعنی چه
------------------------------------------138---------------------------------------
21دی---------------------------------شراب عشق--------------------------------1343
رباید دلبر از تو دل ولی آهسته آهسته مراد تو شود حاصل ولی آهسته آهسته
سخن دارم ز استادم نخواهد رفت از یادم که گفتا حل شود مشکل ولی آهسته آهسته
تحمّل کن که سنگ بی بهایی در دل کوهی شود لعل بسی قابل ولی آهسته آهسته
مزن از نا امیدی دم که آنطفل دبستانی شود دانشور کامل ولی آهسته آهسته
بنور دانش و تقوی شود گمگشتگانی را به حق آوردن از باطل ولی آهسته آهسته
همای عشق ما را برده با خود در بر دلبر ازین منزل بآن منزل ولی آهسته آهسته
که باید ناخدا کشتی در امواج دریا را کشاند جانب ساحل ولی آهسته آهسته
بدامن دامن درّ ثمین دیدگانم شد سرشک رحمتش نازل ولی آهسته آهسته
سحرگاهی دل آگاهی چه مینالید از حسرت که آه از عمر بیحاصل ولی آهسته آهسته
حضورش قوّت سحبان نطقم را ربود از من شده سحبان من باقل ولی آهسته آهسته
شراب عشق را بنگر که هر خلوت نشینی را کند رسوای هر محفل ولی آهسته آهسته
---------------------------------------------139------------------------------------
خرامان بگذرد از خطّۀ ایران غزلهایم بهند و سند کشد محمل ولی آهسته آهسته
بلطف پیر میخانه حسن بگرفت پیمانه
بامیدش شده نائل ولی آهسته آهسته
چهارشنبه سلخ رجب1388ه ق-------------آستانۀ عشق---------اول آبان1347ه ش
ای نبرده بکوی دلبر بار سوزی از شعله های حسرت و آه
لذّت ار هست عاشقان دارند از لقای جمال آن دلخواه
چه جمالی که پرتویاز وی بتجلّی در آمد و شد ماه
ای فرومانده از مقاماتت ای زجاهت فتاده اندر چاه
همه عالم بذات تو جمع است تو نئی ز جهان خود آگاه
بمجاز این سخن نمیگویم بحقیقت نگفته ای الله
ای گرفتار نفس دون نا کی بایدت بود سخرۀ افواه
وای بر تو اگر رها نشوی از کف این ستمگر گمراه
----------------------------------------140-----------------------------------------
آگه از درد خویشتن کردی چو رسیده است پیک حق ناگاه
گر نهی سر به آستانۀ عشق نا امیدی ندارد این درگاه
حسن از فطرت خدادادش
سخن نغز گوید و کوتاه
اوائل صفر------------------------------جلای دل-------------------------------1389ه ق
ای نفس سرکش شرمی ز الله از ما چه خواهی ای دیو گمراه
گر پیرویت تا حال کردم استغفر الله استغفر الله
باید چو نالی نالم بحالم از بام تا شب شب تا سحرگاه
شرمنده ام از هر چه که بینم بینند ما را درگاه و بیگاه
از زنگ غفلت دل گشت تیره ور نه ز سرّش میبود آگاه
آئینه از آه تاریک گردد آمد جلای مرآة دل آه
جز تو که گیرد دست حسن را یا من الیه أسعی لألقاه
141----------------------------------ندای پیک دوست---------------------------------
با رخ نیکوی تو افسانه ای خورشید و ماه با قد دلجوی تو سرو و صنوبر را چه راه
دیده سرمست جمالت گشت و دل مات جلال حیرت اندر حیرت آمد کان چه وجه و کاین چه جاه
در فراقم نیستم گر در وصالم پس چرا میگدازم همچو شمع و مینوازم ساز آه
پیر دانای من آن نیکو نهاد پاک بین گفت روزی نکتۀ نغزی بمن در صبحگاه
یا برو معبود دیگر گیر با این بندگیت یا بیا و توبه کن زین رسم و آئین تباه
گام اول در ره جانانه باشد ای پسر ترک خود کامی و آنگه ترک کلّ ما سواه
هیچ دانی دمبدم آید ندای پیک دوست نا امیدی ره ندارد هیچ در این بارگاه
من نه از خود ره ببردم تا بسر حدّ قدم بلکه از سر تا قدم بودی همه لطف اله
یک صباحی با طهارت آی اندر کوی دوست هر چه میپرسی بپرس و هر چه میخواهی بخواه
در ره معشوق باید کوه بودن در ثبات نی که هر بادیرببازی گیردت چون برگ کاه
نجم دارد پرتوی از مهر ختم اولیا
قائم آل محمّد پیشوای دین پناه
142-------3شعبان1389----------------شراب بی غش-----------------------23مهر1348
دلارا ما دل دیوانه ام ده بصحرای غمت کاشانه ام ده
بکنج خانۀ تن در حجابم مرا بیزاری از ویرانه ام ده
بکن آواره ام از خان و مانم ورای آب و خاکت خانه ام ده
بمستان شراب بی غش خود سوی میخانه ات پروانه ام ده
بحق باده و خمخانه و جام بدست خویشتن پیمانه ام ده
رجب آن بود و شعبانم چنین است نجات از چنگ هر افسانه ام ده
چو مرغ بی پر و بالم دامت تو ای صیّادم آب و دانه ام ده
چو نالی نالم از درد درونم دوایم گریۀ مستانه ام ده
همی سوزم بگرد شمع وصلت بسوزان منصب پروانه ام ده
تو خود بر گو حسن گوید چه کس را
نشان خانۀ جانانه ام ده
143----------20دی-----------------------شیروشکّر-----------------------------1347
دلخواه ما را داده بخود راه الحمدلله الحمدلله
مائیم و دلبر چون شیر و شکّر همراز و همدم درگاه و بیگاه
با طوع و رغبت از خود گذشتیم نز روی اجبار و راه اکراه
اشکم چو باران ریزد بدامان از شورش عشق و شوق آنماه
وعد بهشت و ایعاد دوزخ ما را چه حاجت ایشیخ گمراه
در خواب غفلت تا کی بمانی ای بیخبر از ذکر سحرگاه
از آنچه گفتیم وز آنچه خواندیم استغفرالله استغفرالله
عمری گذشته در راه باطل از عمر بگذشته آه و صد آه
درد حسن را نبود دوایی
غیر از دوای قرب الی الله
144-------دوشنبه14مرداد--------------بازارعشق------------------------------1347ه ش
دل میبرد ز دستم آن دلبر یگانه یا رب که باد ما را این عیش جاودانه
ماهی که طلعت او از لطف و رحمت او اندر کرانۀ دل سر میزند شبانه
بذری که اربعینی در ملک دل فشاندم بینم که دانه دانه خوش میزند جوانه
مرغ سحر که یابد از کوی او نسیمی از شوق میسراید شیرین و خوش ترانه
این بندۀ زبون را کو آن زبان گویا از آتشی که هر دم از دل زند زبانه
دارم نهفته گنجی کنج خزانۀ دل کاهی به پیشگاهش گنج دگر خزانه
کالای گونه گون بازار عشق گوید در غفلتند آیا مرد و زن زمانه
آن می طلب که او را نبود زوال هرگز ای عاشق مجاز و ای طالب فسانه
شد جملۀ فنونم سرمایۀ جنونم باید که بود دیگر در فکر آب و دانه
دارم بیاد وجهت در خانۀ تو جاهی جاهم فزا بوجهت در نزد اهل خانه
از ذات خود حسن را یکذرّه آگهی نیست یا رب که باد ذاتش بی نام و بی نشانه
145----ع2---------------------------------نورحق---------------------------1390ه ق
عاشقی و قرار یعنی چه عشقبازی و عاریعنی چه
عاشق صادق و نباشد در دل شب راهوار یعنی چه
عمری بگذشت و نه ما بگذشتیم از سر گیر و داریعنی چه
شیخ و شاهند در همه احوال پاک بی بند و باریعنی چه
همه در خواب غفلتند همی از صغار و کباریعنی چه
در شگفتم ز مرد و زن یکسر همه مست و خمار یعنی چه
کس نگوید که کیستم آخر اندر این روزگاریعنی چه
می نیندیشد او که در راهست سوی دار القراریعنی چه
اهرمن زهد می فروشد در کسوت مستعاریعنی چه
دین حق با همه مفاسد اوست باز هم پایدار یعنی چه
نور حق جلوه گر بود هر سو دیده ها در غباریعنی چه
---------------------------------------------146--------------------------------
زنگ با دل چه کرد کورا نیست راه سوی نگاریعنی چه
غرق دریای جود و فیض حقّیم خشک لب بر کنار یعنی چه
حسن نجم جز حضوری را
خواهد از کردگاریعنی چه
----------------------------------------غم عشق---------------------------------------
غم عشق تو در من خانه کرده من بیچاره را دیوانه کرده
درون سینه ام سوزد که گویی بسی زنبور در وی لانه کرده
خجسته مرغ خوشخوانم فسرده است که اینک ترک آب و دانه کرده
حضوری خواستم با آشنایم حضوری کار صد بیگانه کرده
زمن از دور و از نزدیک پرسند که آباد ترا ویرانه کرده
کجا یارم که آرم بر زبانم بجانم اینچنین جانانه کرده
کسی آگه شود از کار یارم اگر هفت بحر را پیمانه کرده
حسن را درد بی درمان عشق است که مثل شمع با پروانه کرده
147----اواخرذی القعده1398ه ق----------متاع عشق----------16بهمن1348ه ش
ندانم خواجه بیدار است یا نه بدرد من گرفتار است یا نه
بدان عهدی که با جانانه بسته بعهد خویش ستوار است یا نه
متاع عشق را درگاه و بیگاه زجان و دل طلبکاراست یا نه
ندانم چون غلام حلقه در گوش اسیر درگه یاراست یا نه
درین آشفتگیهای زمانه برون از جرگه یکباراست یا نه
ندانم حدّ اکل و حدّ شربش چو اکل و شرب بیماراست یا نه
ز آدم صورت سیرت بهیمه فرشته وار بیزاراست یا نه
ندانم ظاهر او باطن او بطبق حکم داداراست یا نه
سحرگاهش بخلوت می نشیند حضور نورُ انواراست یا نه
ندانم حال او اندر توجّه فقط از بهر دیداراست یا نه
مقامات مجازی در حقیقت برایش جملگی عاراست یا نه
----------------------------------------------148-----------------------------------
ندانم آن سعید نیک فرجام به فکر و ذکر دلداراست یا نه
همی نالد ز سوز آتش عشق هم از دیده گهرباراست یا نه
بسی درّ معانی هست امّا خریدارش ببازاراست یا نه
ندانم هیچ میگوید که ما را
حسن آن یار غمخوار است یا نه
ندانم خواهر نیک اختر من سعادت را خریداراست یا نه
ز نام شکّرین دوست آیا زبان او شکر باراست یا نه
ندانم مرغ جانش در سحرگه بکوی عشق طیّاراست یا نه
ندانم آه آتش سوز دارد ز سوزش آه بسیاراست یا نه
مر آن یکتا تهمتن شیر زن را جهاد نفس اهواراست یا نه
ندانم خواهر فرزانۀ من براه خویش راهواراست یا نه
------------------------------------------149---------------------------------------
غمینت میشمار و وقت خود را حضورش را نگهداراست یا نه
ندانم از کتاب هستی خویش خبر دارد چه طوماراست یا نه
بود انسان بهشت و دوزخ خویش بکار خویش هشیاراست یا نه
ندانم خواهر فرخنده ام را بقرآن انس سرشاراست یا نه
چو افرشته است آیا در صفاتش ملک گفتار و رفتاراست یا نه
ندانم سینۀ بی کینۀ او یکی صندوق اسراراست یا نه
در اثنای مناجات شبانه بیاد این دل افگار است یا نه
ندانم لایق طبع لطیفش چنین بی نظم اشعاراست یا نه
حسن از گفتۀ خود شرم دارد
که گفتارش بکرداراست یا نه
اواخر ذی الحجه-------------------------تاج عزت اللهی---------------------------1390ه ق
ایخوش آن بندۀ دل آگاهی دارد از حال خود سحرگاهی
--------------------------------------------150-------------------------------------
گاه از شور خود کشد یا هو گاه از سوز خود کشد آهی
چیست رویای عارفانۀ او رویت روی ماه تا ماهی
سر برآور ز چاه حرص و هوا تا ببینی چه صاحب جاهی
بمجازات خویشتن شادی که تویی آمر و تویی ناهی
زینت دل سکینه است و حضور وای آندل اگربود ساهی
تن بود با وقار تا نبود در حوادث چو برگۀ کاهی
دهنت زینتش بود بستن از سخنهای هرزۀ واهی
هیچ لهو و لعب بود در خلق تا که باشی تو لاعب و لاهی
دل بدلدار بایدت بودن تا رسی آنچه را که میخواهی
حسن اندر حضور خود دارد
بر سرش تاج عزت اللهی
151------14تیرماه---------------------مرغان سدره--------------------1346ه ش
افسوس ز خود غافلم ایوای بمن وای وامانده از قافلم ایوای بمن وای
رعد هوس و برق هوایم به نهانی زد صاعقه بر حاصلم ایوای بمن وای
عمری بشد از دست و ندانم چه کنم من فی الحال که پا در چلم ایوای بمن وای
مرغان دگر سدره نشین و من بی پر خو کرده به لای و گلم ایوای بمن وای
هر یک شده خود شهرۀ آفاق بخوبی من از بدیم خاملم ایوای بمن وای
منزل بسوی یار نه ده صد نه هزار است نازل بکدام منزلم ایوای بمن وای
با دست تهی و دل رفته به تباهی کی در خور آن محفلم ایوای بمن وای
بیچاره حسن نالد و گوید که خدایا
گر حل نکنی مشکلم ایوای بمن وای
152----8ع1 1388ه ق---------------مرغ شب آهنگ-------------15خرداد1347ه ش
ایکه زبانها به تو گویاستی ایکه دل و دیدۀ داناستی
ایکه صفات تو و ذاتت نکوست ایکه ز هر عیب مبرّاستی
ایکه ز نور رُخ زیبای تو روی همه خرّم و زیباستی
ایکه سرای دل شوریدگان شورشی از عشق تو برپاستی
ایکه ز تو مرغ شباهنگ را نالۀ جانسوز سحرهاستی
قومی ز تو دور و دگر در حضور بسکه نهانستی و پیداستی
دیده و دل خیره و سرگشته اند زآنچه در این گنبد میناستی
اینکه نشیب است چنین دلرباست تا چه که در عالم بالاستی
کیست تواند که بگوید که چیست آنچه که در باطن اشیاستی
بوالعجبی نغز بگویم به رمز بشنو اگر گوش تو شنواستی
آنچه که در ذرّه نهانست آن در دل تابندۀ بیضاستی
------------------------------------------153---------------------------------------
وای بر آندل که ندارد خبر وای بر آن دیده که اعماستی
چشم دلت باز کن و مینگر کاین چه جهانست و چه غوغاستی
در ابد خویش بیندیش ای آنکه فرو رفته بدنیاستی
دل کُنَدَم دمبدمم این ندا کیستی و بهر چه اینجاستی
گرچه فنون هنرم یک بیک هست بسی بی کمی و کاستی
گاه نظر در فن فقه و اصول رأی مرا رتبت علیاستی
حکمت اشراق بدستی و در دست دگر حکمت مشاستی
جان من از مشرب عرفان من چیست یکی آیت کبراستی
در عمل ربع و اسطرلاب و زیج هر یکیم دست تواناستی
حل مجسطی و اکر مر مرا خود کتبم شاهد گویاستی
ذکر دگر فن بنمایم چه سود وانچه که گفته شده بیجاستی
لیک بر آن داغ که باشد بدل اینهمه مرهم نبود راستی
---------------------------------------------154------------------------------------
حکمت قولی همه دنیاوی است وان عملی توشۀ عقباستی
جدولی از بحر وجودی حسن
بیخبر از جدول و دریاستی
