دیوان حضرت استاد علامه حسن زاده آملی

دیوان حضرت استاد علامه حسن زاده آملی

دیوان حضرت استاد علامه حسن زاده آملی

بایگانی

----------------------------------------------222---------------------------------

       شنبه 10/12/1347ه ش در مرق کاشان بزیارت بابا افضل رضوان الله تعالی علیه تشرف یافتم

در کوی مرق آیت یزدان دیدم                                                                                                                                                                                                                                 در کوی مرق روضۀ رضوان دیدم

از تربت پاک خواجه بابا افضل                                                                                                                                                                                                                                    از فضل خدا فیض فراوان دیدم

------------------------------------------223-------------------------------------

----------------------------------------ترجیع بند-----------------------------------

---------------------------------------------224----------------------------------

---------------------------------------225--------------------------------------

-------------------------------------بسمه تعالی----------------------------------

ج2سنه1388ه ق-----------------------ترجیع ب---------------------شهریور 1347ه ش

در شبی حال بود و بیداری                                                                                                                  گریه بود و حضور و اذکاری

در خجسته سحرگه آنشب                                                                                                             از سرا آمدم برون باری

سر ببالا نموده ام ناگاه                                                                                                                 متحیّر ز صنعت باری

لشکر بی شمار استاره                                                                                                       ماه میکردشان علمداری

دیده ام کهکشان و بر ساوش                                                                                                                 حامل رأس غول غدّاری

گفتم آن خندق است و آن حیدر                                                                                                           وین سر عمروعبدو دباری

یکطرف ایستاده قیقاوس                                                                                                                                        سهمگین رزمجوی جبّاری

ملتهب بود آنچنان گویی                                                                                                                 دم او بود شعلۀ ناری

بود قنطورش سلحشورش                                                                                                                          یکّه تازی سپاه سالاری

قوس آنسان کمان گرفت بدست                                                                                                             صد چو آرش غلام او آری

---------------------------------------------226---------------------------------

مثل جوزا کمر ببست چنانک                                                                                                               کمر او بده مگر تاری

شیر از هیبتش ستان گشته                                                                                                                                   همچو بر آب حوت مرداری

زهره از صنج زهره میبردی                                                                                                 رامح از نیزهای بسیاری

دست عوّا بدستۀ شلاق                                                                                                                             یا چو حوّا بدست او ماری

ارژنی برگرفت جبّاری                                                                                                                         چوبدستی بدست نقّاری

عین ثورش بفنّ جاسوسی                                                                                                   در کمین همه به عیّاری

همه چالشگری و چالاکی                                                                                                         همه خونریز روز پیکاری

همه با نظم خاصی و ترتیبی                                                                                                        همه در حدّ خاص و معیاری

همه صف بسته و کمر بسته                                                                                                        همه در حالت خبرداری

متّحد رو بجانب واحد                                                                                                                  متّفق هر یکی پی کاری

من درویش ره نشین گدا                                                                                                                      بنظاره ستاده بسیاری

تا که شد دیدگانم از دیدن                                                                                                          دیدۀ نا امید بیماری

----------------------------------------227---------------------------------------

گفتم ای پاک آفریننده                                                                                                                   هست شاهی ترا سزاواری   

دل ندارد هر آنکه  این درگاه                                                                                                  شب ندارد حضور و بیداری

دست ما گیر و وارهان ما را                                                                                                               از گران جانی و سبکساری

دلم آمد به اضطراب آندم                                                                                                          من چه گویم چگونه پنداری

آنچنانی که زن بدرد مخاض                                                                                                        گاه شیون کناد و گه زاری

اشک از دیدگان من گویی                                                                                                                آب از ناودان شده جاری 

عشق دستم گرفت در آنحال                                                                                             همچو مادر بداد دلداری 

گفت کای نو رسیده فرزندم                                                                                                 وی ز اخلاق ناروا عاری

                                                                                                                                                                                                                          همه یار است و نیست غیر از یار

                                                                                                                                                                                                                           واحدی جلوه کرد و شد بسیار  

پس از آن رو بسوی خانه شدم                                                                                                   بمصلّای خود روانه شدم

همچو مرغ گرسنه و تشنه                                                                                                              پی تحصیل آب و دانه شدم

----------------------------------------------228--------------------------------

در حضور یگانه معشوقم                                                                                                                         عاشقانه سر دو گانه شدم

گاه اندر رکوع و گاه سجود                                                                                                         از سر شوق عاشقانه شدم

آتش عشق آنچنانم کرد                                                                                                       سر و پا آتش و زبانه شدم

باز در التهاب آمد دل                                                                                                                    همچو کودک پی بهانه شدم  

کاش در آن زمان بی تابی                                                                                                          واصل ملک جاودانه شدم

وجد آمد چنانکه پنداری                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                               مست چنگ و می و چغانه شدم

بند بگسسته وز قفس رسته                                                                                                           پر زنان سوی آشیانه شدم

سورۀ انبیا به پیش آمد                                                                                                                       غرق نورش در آنمیانه شدم

پرتوی از جمال جانانرا                                                                                                                            من بی پا و سر نشانه شدم

رو به اقلیم عشق آوردم                                                                                                   وز همه روی بر کرانه شدم

چون بسلطان عشق رو کردم                                                                                                                 مترنّم به این ترانه شدم 

همه یار است و نیست غیر از یار                                                                                      واحدی جلوه کرد و شد بسیار

-----------------------------------------------229------------------------------

پس دم گرگ آشکارا شد                                                                                                                 تا سپید و سیاه پیدا شد

از نسیم صبای عیسی دم                                                                                                                      مرده ها دسته دسته احیا شد

یا بصورش دمید اسرافیل                                                                                                              رستخیز بزرگ برپا شد

از نهیبش بلرزه از یکسو                                                                                                             همه اشجار باغ و صحرا شد

کاندر ان حال بوالعجب گفتی                                                                                                                   کایت زلزلت هویدا شد

سوی دیگر هم از طیور و وحوش                                                                                                                           پر ز آواز و پر ز غوغا شد

الوحوش حشرت تکویر                                                                                                                       همچو والشمس و ضحیها شد

دو مؤذّن اذان می گفتند                                                                                                                   کز فصول اذان دل از جا شد

آن ببالای مأذنه گویا                                                                                                                        وین بصحن و سرای خوانا شد

آن به تکبیر گفتن و تهلیل                                                                                                                                          بهر اعلام خلق بالا شد

وین به سبّوح گفتن و قدّوس                                                                                                                                            با طیور دگر هم آوا شد

نی مؤذن فقط بذکرش بود                                                                                                              نی خروش از خروس تنها شد                                                        

 

      -------------------------------------------230-----------------------------------

غلغله در عوالم امکان                                                                                                              از سر عقل تا هیولا شد

هر یکی از کمال توحیدش                                                                                                                 با زبان فصیح گویا شد

                                                                                                                                                                                                                          همه یار است و نیست غیر از یار

                                                                                                                                                                                                                           واحدی جلوه کرد و شد بسیار 

پس شده رایت ظفر پیدا                                                                                                     از طلوع طلایۀ بیضا

رایتی نوع لالۀ حمرا                                                                                                                  رایتی جنس لؤ لؤ لا لا

چون دم گرگ گشت نامرئی                                                                                                        بعد چندی ز منظر و مرئی

سر برون کرد از کنام افق                                                                                                       آتشین آهوی فلک پیما

طلعت حور را یکی مظهر                                                                                                                     آیت نور را یکی مجلی

ید بیضای هور تا بگرفت                                                                                                                     پردۀ تیره از رخ غبرا

آشکارا قیام بنموده                                                                                                                یوم تبلی السرائر اشیا

ما تراه بهذه النشأة                                                                                                                 فهو ظلّ داره الاخری

---------------------------------------------231----------------------------------

دلبریها نمود از یک سو                                                                                                         دامن ارغوانی صحرا

گردن افراشت هم از سوی دگر                                                                                          قامت زعفرانی کوها  

دست داود باد پوشانید                                                                                                              زره سیم خام بر دریا

کل ما لا یری و ما یبصر                                                                                                              فیه آیات ربّه الکبری

هر یکی مظهر است اسمی را                                                                                                                             از اسامی علّم الاسما

همه مشتق از یکی مصدر                                                                                                    همچو از قول قائل و قالا

همه در حکم ذوالمنن تسلیم                                                                                                همه در کار خویشتن کوشا

همه عاشق به ذات یکدیگر                                                                                                                  آن یکی وامق و دگر عذرا

همه در آستان کعبۀ عشق                                                                                                               گرم سبحان ربّی الاعلی

هر یکی در مقام خود ناطق                                                                                                              که ایا بندگان خاص خدا

                                                                                                                                                                                                                           همه یار است و نیست غیر از یار

                                                                                                                                                                                                                           واحدی جلوه کرد و شد بسیار  

------------------------------------------232------------------------------------

سالیانی مجاز می گفتم                                                                                                             ترّهاتی دراز می گفتم

رو بقبله دولا و راست شدن                                                                                                                   نام او را نماز می گفتم

موی عاریتی اقرع را                                                                                                      جعد زلف ایاز می گفتم

گرم در قیل و قال دنیا را                                                                                                   عالم سرفراز می گفتم

مردک از شام و کوفه می آمد                                                                                                     منش اهل حجاز می گفتم

آنکه را سبحه بود و دستاری                                                                                                      زاهد اهل راز می گفتم

وانکه را رطب و یابسی گفتی                                                                                                                      با ولی هم طراز می گفتم

عنکبوتی مگس نموده شکار                                                                                                                          همسر جره باز  می گفتم

نام دانش به مشتکی الفاظ                                                                                                            با چه کبر و چه ناز می گفتم

تا رسیدم بمطرب و ساقی                                                                                                                           با چه وجد و چه ساز می گفتم

حمدلله که گشت معلومم                                                                                                                           سالیانی مجاز  می گفتم

بعد از آن در دل سحرگاهان                                                                                                       با چه سوز و گداز می گفتم

-----------------------------------------233-----------------------------------                                           

                                                                                                                                                                                                                           همه یار است و نیست غیر از یار

                                                                                                                                                                                                                           واحدی جلوه کرد و شد بسیار 

زنگ دل را زدای تا یارت                                                                                                                 بدهد در حریم خود بارت

بخدای علیم بی همتا                                                                                                     حاجبی نیست غیر زنگارت

خواهش گونه گون نفسانی                                                                                                                  کرد در دام خود گرفتارت  

شد خدا بینیت ز خودبینی                                                                                                   رفت دینداریت به دینارت

تو بهشت و جهنم خویشی                                                                                              تا چه خواهدکه بود اسرارت

من به یارم شناختم یارم                                                                                                            نی به نقش و نگار پندارت

حسنا با مراقبت سر کن                                                                                                          تا که یارت شود خریدارت 

اندرین یک دو روزۀ دنیا                                                                                                                    نرسانی بخلق آزارت

وای بر تو اگر که می خواهی                                                                                                            گرم داری بخویش بازارت

سر تسلیم بایدت بودن                                                                                                          گر بزارت کشند بر دارت

------------------------------------------234-----------------------------------

گر چه بسیار تو بود اندک                                                                                                                    ز اندکت میدهند بسیارت

بضرورت سخن همی باید                                                                                                                                            ور نه بینی زیان گفتارت 

منطق قدس وحی قرآنی                                                                                                                        گر ز خواب کناد بیدارت

هم دلت یابد و هم زبان گوید                                                                                                                        بی ز چون و چرا و انکارت

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                         همه یار است و نیست غیر از یار

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                         واحدی جلوه کرد و شد بسیار  

-------------------------------------------235------------------------------------